به تازگی مردم ایران مراکش را نیز در لیست سفر خود قرار میدهند. این کشور مسلماننشین جاذبههای تاریخی و حتی فرهنگی بسیاری دارد که میتواند برای مسافران ایرانی، به خصوص در فصل زمستان (به علت آبوهوای گرم آن زمستان فصل مناسبی برای سفر است) جالب باشد. پس بهتر است قبل از سفر به این کشور، اطلاعاتی در مورد حقایق آن به دست آورید:
۱. نام مراکش در زبان عربی «المغرب الاقصی» است که معنی «غربیترین» میدهد و به موقعیت مراکش اشاره دارد که غربیترین کشور عربی جهان است.
۲. مراکش با اروپا تنها ۱۳ کیلومتر فاصله دارد.
۳. مراکش یکی از بزرگترین تولیدکنندگان حشیش در جهان است.
۴. Oukaimeden در کوههای اطلس مراکش، مرتفعترین پیست اسکی در آفریقا است. با این حال بارش برف در این ارتفاعات، به ندرت به ۲۰۰ سانتیمتر در سال میرسد.
۵. در مراکش خوردن غذا با دست چپ و نخوردن غذا هنگام تعارف کردن بیادبی محسوب میشود.
۶. در مراکش رنگ سفید، رنگ عزاداری است. در این کشور زنی که همسرش فوت میکند، باید تا ۴۰ روز لباس سفید به تن کند.
۷. حیوان ملی مرکش شیر بربری است. دانشمندان از DNA دو جمجمهی شیر کشفشده در برج لندن، فهمیدند که خانوادهی سلطنتی زمانی میان قرن ۱۳ تا ۱۵ حداقل ۲ شیر بربری داشتند.
۸. زنان اهل قوم بربر در مراکش هنوز هم روی صورت خود طرحهای هندسی خالکوبی میکنند که گاهی بیشتر پیشانی، گونهها و گردن آنها را دربر میگیرد. اینها نشانههای هویت قبیلهای هستند و از زمانی روایج یافت که برای شناسایی زنان قبیله (کسانی که در جنگ کشته میشدند) لازم بود نشانه و علامتی یابند.
۹. در مراکش به ازای هر ۸۰۰ هزار نفر یک دندانپزشک وجود دارد و درمان استاندارد برای دنداندرد کشیدن دندان است. در بازارهای این کشور کسانی که دندان میکشند، با مجموعهای از انبردست، فرش کوچک و دندانهای خونی قابل شناسایی هستند.
۱۰. مراکشیها به شوخی به آب لولهکشی «Sidi Robinet» (شیر آقا یا سرور) میگویند و این آب در بسیاری از نقاط کشور قابل شرب است.
۱۱. یکی از منابع اصلی درآمد خانوادههای منطقهی ریف (Rif) شمالی مراکش کشت حشیش است. در واقع کلمهی «reefer» از نام این منطقه گرفته شده است.
۱۲. اغلب مراکش را «شهر قرمز» مینامند چون حتی در زمستانها نیز برای محافظت در برابر آفتاب، باید کلاه بر سر گذاشت.
۱۳. مراکش بزرگترین پرورشدهنده و صادرکنندهی ماهی ساردین در جهان است.
۱۴. کلمهی انگلیسی «genie» دقیقا از یک کلمهی عربی (جن) گرفته شده است که به یک موجود غیر مادی اشاره دارد که اگر از او خواسته شود، برخی کارهای انسان را انجام میدهد. در مراکش مردم معتقد هستند که جنها بیشتر در مکانهایی زندگی میکنند که آب وجود دارد، مانند حمامهای عمومی، ناودانها، سینکها و حتی قوریها و قابلمهها.
۱۵. کازابلانکا فیلمی است که نام آن از اسم یکی از شهرهای مراکش گرفته شده است و در سال ۱۹۴۲ به عنوان بهترین فیلم برندهی جایزهی اسکار شد. این فیلم یکی از بهترین فیلمها در هر دوره و زمانی است.
۱۶. مسجد حسن دوم در شهر کازابلانکای مراکش قرار دارد و هفتمین مسجد بزرگ جهان است. ساخت این مسجد ۵ سال به طول انجامید و ۳۰ هزار کارگر و صنعتگر برای ساخت آن به کار گرفته شدند تا این که در سال ۱۹۹۳ به اتمام رسید. منارهی مسجد با ۲۱۰ متر طول، بلندترین منارهی جهان است و مهمترین مکان دیدنی کازابلانکا محسوب میشود. مسجد حسن دوم با ظرفیت حدود ۸۰ هزار نمازگزار، بزرگترین فضای سرپوشیده را در میان مساجد جهان دارد.
۱۷. خانوادهی سلطنتی فعلی مراکش از قرن ۱۷ بر این کشور حکومت میکنند. سلطان محمد پنجم، پدربزرگ پادشاه فعلی یک سلطنت مشروطه ایجاد کرد و از سال ۱۹۵۷ عنوان پادشاه گرفت. محمد ششم از ۳۰ ژوئیه ۱۹۹۹ پادشاه مراکش شد.
۱۸. پرچم مراکش قرمز رنگ است و یک ستارهی پنج پر سبز دارد که به عنوان مهر و خاتم سلیمان شناخته میشود. قرمز و سبز رنگهایی سنتی در پرچم اعراب است و آن ستارهی پنج پر نشاندهندهی ۵ رکن اسلام و نشانگر ارتباط بین خدا و ملت است. طراحی این پرچم به ۱۹۱۲ بازمیگردد.
۱۹. حقوق زنان در مراکش، در سال ۲۰۰۴ با اصلاح قانون احوال شخصیهی کشور، گام بزرگی رو به جلو برداشت. با این اصلاحات زنان مراکشی میتوانند حضانت فرزندان خود را بگیرند، طلاق یک جانبه زنان لغو شد و گرفتن زن دوم برای مردان، فقط با اجازهی زن اول امکانپذیر شد.
۲۰. در مراکش طبق سنت کبد (جگر) به جای قلب نماد عشق در نظر گرفته میشود.
۲۱. در بیشتر بازارهای مراکش جادوگرانی را میبینید که مواد عجیب و غریب میفروشند (دارو یا معجونهای مخصوص و دعا و نفرین) و روش استفاده از آن را نیز به شما میگویند. بیشتر شهرها، روستاها و محلههای قدیمی شهر پیشگوهایی دارند که با پرداخت پول، آیندهی شما را پیشگویی میکنند!
۲۲. در مراکش تعداد بسیار کمی از شهروندان حمام خصوص دارند و چون برای خواندن نماز بدن مسلمانان باید تمیز باشد، بسیاری از مراکشیها از حمامهای عمومی به وفور استفاده میکنند. حمامهای آقایان و بانوان جدا است.
۲۳. کوسکوس غذای ملی مراکش است که از نشاستهی گندم، گوشت زیاد و سبزیجات تهیه میشود.
۲۴. بازار «Jemaa el Fna» یک بازار بزرگ در مراکش است که معنی اسم آن «مجمع مردگان» است و احتمالا به سنتی اشاره دارد که طبق آن سر جنایتکاران اعدامی را تا قرن ۱۹ در این محل به نمایش میگذاشتند.
۲۵. مراکش تنها کشور آفریقایی است که عضو اتحادیهی آفریقا نیست (البته در روزهای اخیر ممکن است با عضویت این کشور در اتحادیهی آفریقا موافقت شود).
۲۶. طنجه قدیمیترین شهر در مراکش است. ۱۶۰۰ سال قبل از میلاد مسیح فنیقیها در این شهر ساکن شدند. از سال ۱۹۲۲ تا ۱۹۵۶ طنجه یک شهر بینالمللی بود و توسط نمایندگان ۸ کشور اروپایی در آن زمان اداره میشد.
۲۷. مخترع اولین چراغ عابر پیاده، «Leslie Hore-Belisha» در قبرستان یهودیان صویره در مراکش دفن شده است.
۲۸. مساحت مراکش ۴۴۶۵۵۰ کیلومتر مربع بوده و فقط کمی از ایالت کالیفرنیا بزرگتر است.
۲۹. بوحمرا در سال ۱۹۰۲ ادعا کرد که در شهر تازا، پادشاه مراکش است و تا سال ۱۹۱۲، زمانی که دستگیر شد، کنترل بسیاری از بخشهای شرقی مراکش را در دست گرفت. او یک معجزهگر سرگردان بود که با حیوان وفادار خود در مراکش سفر میکرد.
۳۰. رباط در سال ۱۹۱۳ توسط فرانسه پایتخت مراکش شد چون تا آن روز مراکش پایتخت ثابتی نداشت.
۳۱. مراکش اولین کشوری بود که در سال ۱۷۸۶ با آمریکا معاهدهای امضا کرد.
مراکش شهری است که به دلیل قرمز بودن اغلب ساختمانها و بناها، آن را شهر سرخ یا «حمرا» مینامند. این شهر شلوغ یکی از مهمترین جاذبههای گردشگری مراکش است. مرکز این شهر که آن را Medina of Marrakesh مینامند، در سال ۱۹۸۵ جزو مناطق تحت حمایت یونسکو درآمد. این شهر جاذبههای بسیار زیادی برای دیدن دارد و گردشگرانی که به آثار تاریخی، فرهنگ و آداب و رسوم علاقه دارند، حتما باید سری به این شهر پرهیاهو بزنند. در ادامه به معرفی دیدنیهای دیگر این شهر میپردازیم:
در طول قرن ۱۲ المراوید کوبا با نام «Koubba Ba'adiyn» نیز شناخته میشد. المراوید کوبا را میتوان قدیمیترین بنای تاریخی مراکش نامید که در قرن ۱۲ و در دوران سلطنت علیبن یوسف ساخته شده است. اگرچه دقیقا معلوم نیست از این بنا چه استفادهای میشد، برخی از کارشناسان حدس میزنند که شاید وضوخانهی مسجدی بود که زمانی در کنار این بنا قرار داشت. طراحی سادهی بیرونی آن (ساختمانی چهار گوش با گنبدی روی آن) معماری و زیبایی جالب و بسیار زیبای آن را با سقفی پوشیده از نقوش المراوید، پوشانده است. کوبا جزو معدود سازههایی است که از خرابی و ویرانی شهر توسط فاتحان المحاد، کسانی که بسیاری از میراث معماری متعلق به اوایل دوران المراوید را تخریب کردند، توانست سالم بماند.
این باغهای سرسبز گرمسیری پر از گلهای کاکتوس، درختان نخل و سرخس بوده و کار نقاشی به نام «ژاک ماژورل» است. این نقاش اهل شهر نانسی در فرانسه بود و به دلایلی (بهداشت و سلامتی) به مراکش آمده بود و به دلیل نقاشی زندگی مردم محلی مراکش، بسیار شهرت یافت. مشهورترین اثر او این باغ و نوعی رنگ آبی است که امروزه به نام آبی ماژورلی شناخته میشود. این باغ استودیوی ماژورل بود و جایی که او در آن زندگی میکرد. بعد از مرگ ماژورل در سال ۱۹۶۲، طراح مد فوانسوی به نام «Yves St Laurent» این ملک را خرید و پس از مرگ وی در سال ۲۰۰۸، خاکستر او در باغ پخش شد. یک عمارت کوچک در این باغ مجموعهای کوچک اما جذاب از هنر اسلامی را به نمایش گذاشته است.
این باغ در مرکز شهر، همچون حباب پنهانی از آرامش در قلب مراکش است. اینجا یکی از محبوبترین جاها برای مردم محلی است تا از فشار و شلوغی زندگی شهری فاصله گرفته از آرامش و محیط آرام آن لذت ببرند. استخر بزرگی در وسط این باغ قرار گرفته است که یک عمارت زیبا هم دارد. این عمارت دقیقا در کنار آب قرار گرفته و در قرن ۱۹ میلادی ساخته شده است. برای بسیاری از خانوادههای مراکشی، باغها مراکز پیکنیک است و آخر هفتهها میتواند مکان مناسبی برای بازدید از زندگی مردم محلی و خانوادگی مراکشی باشد.
در کشور شلوغی که پر از مناظر جادهای بسیار زیبا است، گذرگاهی مانند Tizi-n'Test در میان دیگر مکانها برجستهتر به نظر میرسد. این جادههای پرپیچ و خم میان کوهها به سمت جنوب مراکش، تارودانت (Taroudant) کشیده شدهاند. این راهها مجموعهای گیجکننده از مسیرهای پرپیچوخم است که ممکن است کسانی را که حس خوبی به ارتفاع ندارند، به لرزه بیندازد. مناظر کوهستانی در طول این مسیر، بسیار باشکوه است.
روستای کوهستانی بسیار زیبای ایملیل میتواند نقطهی شروع گشتوگذار شما به سمت پارک ملی توبکال باشد. این روستا جایی است که میتوانید از شلوغی شهر مراکش کمی فاصله گرفته و مجال آرامش و استراحت پیدا کنید. روستای ایملیل یک قلعهی مرمتشدهی بسیار زیبایی هم دارد که امروزه به یکی از بهترین هتلهای این منطقه تبدیل شده و نقش بسیار مهمی در فیلم مارتین اسکورسیزی به نام «Kundun» ایفا کرده است. روستای ایملیل در ۵۷ کیلومتری جنوب شهر مراکش قرار دارد.
بلندترین کوه مراکش (و شمال آفریقا) در این پارک ملی قرار دارد. همچنین اینجا فرصتهای بسیار زیادی برای پیادهروی وجود دارد که میتوانید همزمان با قدم زدن، از مناظر بکر مناطق اطراف خود لذت ببرید. اگر دوست ندارید به قلهی ۴۱۶۷ متری توبکال صعود کنید، میتوانید در ارمد (Aremd) از روستایی به روستای دیگر رفته و به تماشای بهشت زمینی بنشینید. در این منطقه میتوانید بدون بالا رفتن از کوه باشکوهترین مناظر و طبیعت را مشاهده کنید. این منطقه در ۵۷ کیلومتری جنوب مراکش قرار گرفته است.
پشت کاخ سلطنتی مراکش، باغ آگدال با درختان پر از میوه قرار دارد. بسته به فصلی که شما در آن به مراکش سفر میکنید، میتوانید پرتقال، انجیر، انار و زیتونهایی را میبینید که از شاخههای درختان آویزان است. مسحت این باغ حدود ۴۰۰ هکتار است و برای اولین بار در قرن ۱۲ ایجاد شده است.
ملاح محلهای قدیمی و یهودینشین مراکش است. این محله در قرن ۱۶ بنا شده است و امروزه جمعین مسلمان در این محله زندگی میکنند. کنیسههای کوچکی اینجا وجود دارد که میتوانید با یک راهنمای محلی از آن بازدید کنید.
حومهی مراکش پر از نخلستانهای خرما است. در طول بدترین گرمای تابستان، این باغها مکان مناسبی برای فرار از گرما و پناه بردن به سایهی خنک درختان است. گردشگران میتوانند با کرایهی اسب و از مسیرهای باصفا به این باغها رفته و در خنکای سایههای درختان، کمی از شهر سوزان دور شوند.